پارک فیلارمونیک باکو در کشور آذربایجان - کتاب دینا

به گزارش کتاب دینا، پارک فیلارمونیک باکو واقع شده در خارج از دیوارهای شهر قدیمی به تازگی بازسازی شده است. نام رسمی پارک، پارک فرماندار یا پارک وحید است. پارک از کنار سالن برگزاری کنسرت فیلارمونیک شروع شده و در کنار سواحل دریای خزر امتداد می یابد. دکتر کامیل ابراهیموف، محقق ارشد مرکز حفاظت تاریخی و معماری استان قدیمی شهر، نگاهی به چگونگی ایجاد این پارک سرسبز در باکو دارد. با خبرنگاران همراه شوید تا از جزبیات پارک بیشتر بدانیم.

ساخت و ساز در باکو

معماری باکو دوره کوتاه و پر پیشرفتی را در قرن 19 و اوایل قرن بیستم پشت سر گذاشت. شهر باکو صدها سال را پشت دیوارهای قلعه سپری نموده بود، اما تنها در عرض چند سال یک مرکز شهر تازه در حومه شهر سابق تاسیس شد. مرکز شهر با برترین نوع ساختار شهری در زمان خودش ساخته شد. منطقه ها مسکونی تازه، باغ ها و پارک ها، مسیرهای حمل و نقل درون شهری و ارتباطات خارج شهری در آن تعبیه شده بودند.

شهر به سرعت مرزهای خود را توسعه داد و چندین روستا را درون خود غرق کرد. ظاهر شهر نیز در راستای نوع معماری و کاربرد ساختمان ها به شدت تغییر کرد. با زحمات و استعداد معماران و بناهای زمانه، تنها پارک شهر باکو در جوار دیوارهای قلعه اوایل قرن بیستم ساخته شد. پارک فرمندار عنصر کلیدی در برنامه ریزی شهری و نمونه خوبی از یک پارک سبز امروزی است.

پس از آن تزار روسیه در سال 1859 در باکو حکومت نظامی خاطرنشان کرد در سال 1867 قلعه باکو در خدمت ارتش در آمد. دولت تصمیم گرفت که ارتش قفقاز دیوارهای قدیمی شهر را خراب کند. کشمکش برای خراب کردن دیوار میان مردم و دولت چندین سال طول کشید تا خاتمه در اواخر قرن نوزده میلادی دیوارها فرو ریخت و قلعه قدیمی (شهر ایچاری) دیوارهای خارجی اش را از دست داد.

تصمیم برای ساخت پارک

امروزه کمتر کسی نام فرمانده ارتش R.Foven را شنیده است. او تصمیمی فوق العاده برای تغییر سرزمین های مرکز و ساخت یک پارک منحصر به فرد گرفت. او تمام تجاری که به وسیله دریا به باکو می آمدند را وادار کرد تا چندین متر مربع خاک حاصل خیز و نهال به شهر بیاورند. به این روش یک باغ بزرگ پر از درختان گوناگون، خارج از قلعه ساخته شد. گیاهان تقریبا از سراسر دنیا به آن آورده شده بودند.

پس از تخریب دیوارهای قدیمی قلعه در سال 1859 باغ را توسعه داردند و فضای بیشتری برای توسعه ایجاد شد. کم کم آغاز به کاشت درختان تزئینی کردند. در این زمان باغ بیش از 10000 درخت و 13000 نهال داشت. زمینی که در سال 1830 باغچه ای کوچک برای کاشت درختان میوه بود تا آخر قرن نوزدهم تبدیل به پارکی دوست داشتنی وسط شهر باکو شده بود و قابلیت رقابت با زیباترین باغ ها دنیا را داشت.

فیلارمونی

در سال 1907 وقوع یک آتش سوزی موجب از بین رفتن ساختمان تابستانی مجمع عمومی شد. پس از آن زمینی به وسعت 3460 متر مربع به ساخت ساختمان تازه مجمع عمومی، یک تالار کنسرت، مرکز اجرای فضای باز و رستوران اختصاص یافت. ساختمان مانند دیگر بناهای ساخته شده در آن سال های باکو سبکی ایتالیایی با تلفیقات شرقی و غربی داشت. تالار کنسرت فیلارمونیک با گنبد چشم نواز و دو برج کوچک به اتمام رسید. در آن موقع مردم می گفتند این ساختمان به مسجدی با دو مناره شباهت دارد.

ساختمان زیبا با ابعاد وسیع، همراه با تراسی مشرف به باغ بیشتر شبیه به قصر قصه های دنیایی بچگی است.

مسیرهای زیر زمینی

مسیرهای زیر زمینی که قدمت آن ها به قرن 19 میلادی بر می گردد در بازسازی های اخیر ورودی پارک به وسیله افرادی که در حال باز سازی پارک فیلارمونیک بودند کشف شد. راه ورودی آن یک حفره است به تونل هایی که احتمالا در دهه 1870 یا 1880 میلادی ساخته شده ند. ارتفاع تونل ها به مقدار قد انسان و نیم متر عرضشان است. طول تونل ها به 200 متر می رسد. ابتدا به سمت جاده و پس از آن به سمت دریا می رود.

محققان احتمالا می دهند هدف از ساخت این تونل ها استفاده از آن ها به عنوان سیستم فاضلاب بوده است. یکی دیگر از احتمالات که دلایل خوبی هم دارد این است که تونل در قرون وسطی ساخته شده است و هدف اصلی آن برای تامین آب باکو بود و بعدا به سایر موارد تبدیل شد.

اکتشافات باستان شناسان

تحقیقات باستان شناسان در پارک فیلارمونیک باکو به نتیجه جالبی در بخش جنوب غربی پارک ختم شد. بخش های مرکزی قلعه در قرن دوازدهم ساخته شده بودند. بعلاوه این باستان شناسان یک لوله آب یا فاضلاب قدیمی در شهر قدیمی یافتند. که جنس این لوله ها از سرامیک بود.

به طرز عجیبی این لوله ها موازی با سطح زمین کشیده نشده اند. سوراخ های با ابعاد 5040 سانتی متر درون صخره ها ایجا شده. جالب است که لوله های از جنس رس به وسیله این سوراخ ها عبور می نماید و با شیب زیاد به سمت پایین می فرایند. می توان فرض کرد که لوله های سرامیکی، لوله های آب بودند که به سمت چاه های زیر زمینی می رفتند. یا لوله فاضلاب بودند و به یک راه آب قدیمی متصل می شدند. در نقشه زیر می توانید محل دقیق قرار گرفتن این باغ را ببینید.

ورودی قدیمی باغ

تنها یکی از ورودی های قرن 18 پارک فیلارمونیک باکو سالم مانده است که نزدیک به دروازه جنوبی ایچاری شهر قرار گرفته است. این دروازه عمود برا دیوارهای اصلی قلعه است. از پنج کتیبه سنگی که بر روی آن حک شده است، تعیین می گردد که ورود به کاخ سال 1384 ساخته شده است. کاخ در ابتدا یک سازمان خیره بود و چند سال بعد به یک کاروان سرا تبدیل شد. در اوایل قرن 19 هنگامی که باکو به تسخیر ارتش روسیه در آمد یک سرباز خانه در این منطقه تاسیس شد.

منبع: visions.az