26 فیلم ایرانی که در جشنواره های بین المللی درخشیدند - کتاب دینا

به گزارش کتاب دینا، در ادامه لیستی از 26 فیلم ایرانی آماده کردیم که در جشنواره های بین المللی داخلی و خارجی خوش درخشیدند و متأسفانه تعدادی با کم لطفی روبرو شدند و توقیف شدند و تا امروز اجازه اکران پیدا نکردند. حتی اگر یک بار این فیلم ها را دیده باشید، ارزش تکرار دارد.

• 10 دلیل که همرفیق در حد نام شهاب حسینی ظاهر نشد

فیلم و سریال و به طور کل سینما می تواند یک زبان مشترک برای برقراری ارتباط بین کشورها محسوب شود و به دور از مسائل سیاسی و اقتصادی و… راه خوبی برای مصاحبه و شناخت یکدیگر باشد. ایران در سال های اخیر و با وجود نویسندگان ، کارگردان ها و بازیگران مطرح توانست به خوبی جای خود را در این عرصه باز کند و می توانیم امیدوار باشیم که این فرایند ادامه داشته باشد.

1. درباره الی

• کارگردان: اصغر فرهادی
• بازیگران: گلشیفته فراهانی، پیمان معادی، صابر ابر و…
• محصول: 1387
• جوایز: خرس نقره ای بهترین کارگردان، جایزه بهترین فیلم جشنواره ترایبکا، جایزه بهترین فیلم نامه جشنواره آسیا پاسیفیک و…

در درام پرتنش فرهادی، شاهد سفر چند دوست همراه با خانواده شان به شمال هستیم که رفته رفته به یک داستان مرموز اما ظریف تبدیل می شود. فیلم روایتگر یک ماجرای جذاب و غیرمنتظره است که بیننده را برای لحظاتی میخکوب می کند.

2. باران

• کارگردان: مجید مجیدی
• بازیگران: زهرا بهرامی، حسین عابدینی، رضا ناجی و…
• محصول: 1380
• جوایز: جایزه بزرگ قاره آمریکا جشنواره بین المللی مونترال، سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فجر، جایزه کلیسای دنیای جشنواره بین المللی مونترال و…

با نگاهی به گروه های مختلف قومی که در ایران با هم زندگی می کنند، فیلم داستان عاشقانه ای را بین یک مرد ایرانی و زن جوان افغان دنبال می کند که برای کار کردن باید خود را مرد جلوه دهد. مجیدی با اجرای یک عملکرد واقعا طبیعی از بازیگرانش، صدای شخصیت قهرمان تقریبا خاموش فیلمش می شود، زنی که گرفتار سیستم مردسالارانه دنیایی است که در آن زندگی می کند.

3. بچه های آسمان

• کارگردان: مجید مجیدی
• بازیگران: میر فرخ هاشمیان، بهاره صدیقی، رضا ناجی و…
• محصول: 1377
• جوایز: سیمرغ بلورین بهترین فیلم فجر، جایزه بهترین فیلم خارجی زبان جشنواره بین المللی نیوپورت، پرنده نقره ای بهترین فیلم بین المللی سنگاپور و…

اولین فیلم ایرانی نامزد اسکار، مشهورترین اثر مجیدی است. معصومیت در این داستان شیرین موج می زند که درباره دو خواهر و برادر از یک خانواده طبقه کارگر است که می خواهند با یک جفت کفش سر کنند. ماجراجویی آن ها درس های ارزشمندی از زندگی ارائه می دهد که در سکانس هایی دلگرم کننده و عمیق جای داده شدند. این فیلم بی شک یک کلاسیک به یاد ماندنی است.

4. پرده

• کارگردان: کامبوزیا پرتوی، جعفر پناهی
• بازیگران: کامبوزیا پرتوی، مریم مقدم، هادی سعیدی و…
• محصول: 1392
• جوایز: خرس نقره ای بهترین فیلم نامه از برلین

در این فیلم ایرانی شاهد معمایی درباره سرکوب و نظارت یک فیلم نامه نویس ناشناس، با بازیگری کارگردان فیلم یعنی کامبوزیا پرتوی هستیم که با سگ خود در مکانی خلوت مخفی می شود. انتها، با ظهور شخصیت های غافلگیرکننده دیگر، فیلم به پایکوبی پیچیده ای بین واقعیت و توهم تبدیل می شود.

• کامبوزیا پرتوی کارگردان کافه ترانزیت و نویسنده من ترانه 15 سال دارم درگذشت

5. کلوز آپ (نمای نزدیک)

• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: عباس کیارستمی، حسین سبزیان، محسن مخملباف و…
• محصول: 1369
• جوایز: بهترین کارگردانی جشنواره بین المللی فیلم دانکرک، جایزه ویژه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم جشنواره دان کراکیو، جایزه فدراسیون بین المللی منتقدان فیلم جشنواره تورین

در یکی از بزرگترین نمونه های تلفیق واقعیت و داستان به روش های تقریبا یکپارچه، عباس کیارستمی سؤالات پیچیده ای درباره هویت مطرح می کند. یک علاقه مند به فیلم، خود را به جای کارگردان محبوبش یعنی محسن مخملباف جا می زند. یک سری اتفاقات در حالی که او قصد دارد فیلم جعلی خود را برنامه ریزی کند، رخ می دهد. به طرز حیرت انگیزی فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده و افراد واقعی در آن بازی می کنند.

• 10 فیلم برتر عباس کیارستمی؛ مردی که زیاد می دانست

6. رنگ خدا

• کارگردان: مجید مجیدی
• بازیگران: محسن رمضانی، سلامه فیضی، حسین محجوب …
• محصول: 1378
• جوایز: بهترین فیلم انجمن منتقدان فیلم اروگوئه، بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم دالاس فورت وورث، بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره بین المللی فیلم سینه مانیلا و…

پسر جوان نابینایی که اگرچه توسط پدرش ترد شده، اما از زیبایی طبیعت راضی می شود و سعی می کند معنای مبارزات خود را با کمک مربی با همان شرایط درک کند. این فیلم نمایش خیره کننده مناظر روستایی است و با ظرافت هرچه تمام تر بیننده را درگیر نگرانی های فلسفی می کند. فیلم شاعرانه مجیدی، حکمت را به طرز شگفت انگیزی بی ادعا نشان می دهد.

• فیلم خورشید مجیدی از شانس های اصلی شیر طلای جشنواره ونیز است

7. گاو

• کارگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: عزت الله انتظامی، علی نصیریان، جمشید مشایخی و…
• محصول: 1348
• جوایز: بهترین فیلم جشنواره بین المللی فیلم لاروشل، جایزه ویژه هیأت داوران فیلم برلین، جایزه فیپرشی جشنواره فیلم ونیز و…

این اثر سیاه و سفید که نقطه عطفی در تاریخ سینمایی کشور محسوب می شود، حول وفاداری یک مرد به گاوش و چگونگی جنون او از ناپدید شدن گاو را به تصویر می کشد. فیلم گاو داستان کنایی از شرایط زندگی مردم آن روزگار است. مهرجویی استاد فیلم های ساده و پر مغز است که می تواند سبک های زندگی سنتی کشور را به شکل برجسته نشان دهد.

• 10 فیلم برتر داریوش مهرجویی، خیام سینمای ایران

8. چهارشنبه سوری

• کارگردان: اصغر فرهادی
• بازیگران: هدیه تهرانی، ترانه علیدوستی، حمید فرخ نژاد و…
• محصول: 1384
• جوایز: بانوی طلایی جشنواره فیلم لاس پالماس، قرقاول طلایی و قرقاول نقره ای جشنواره فیلم کرالا، جایزه ویژه هیدت داوران جشنواره سه قاره نانت و…

درگیری های خانوادگی در طبقه متوسط تخصص فرهادی است و این درام که در زمان چهرشنبه سوری رخ می دهد، از این قاعده مستثنی نیست. وقتی دختری که برای تامین هزینه عروسی اش، مشغول تمیزکاری در خانه یک خانواده می شود، اسرار آن ها با تعامل و برخوردها شروع به فاش شدن می کند.

• از بدترین تا بهترین فیلم اصغر فرهادی، کارگردان اسکاری ایران

9. گبه

• کارگردان: محسن مخملباف
• بازیگران: شقایق جودت، حسین محرمی، عباس سیاحی و…
• محصول: 1374
• جوایز: سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فجر، سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری و میکس جشنواره فجر، بهترین فیلم برداری جشنواره فجر

این افسانه خیره کننده که با عرفان و عناصر رئالیستی جادویی آراسته شده، مانند دیدن یک پالت رنگی، چشم را نوازش می دهد. گبه، زن جوان عشایری که احتمالا تجسم یکی از فرش های سنتی است، عاشق یک اسب سوار می شود، اما جامعه او با عقاید سنتی و قبیله ای مانع از تحقق آرزوهایش می شوند.

10. فروشنده

• کارگردان: اصغر فرهادی
• بازیگران: شهاب حسینی، ترانه علیدوستی، بابک کریمی و…
• محصول: 1394
• جوایز: جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن، جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان، جایزه بهترین فیلم نامه جشنواره کن و…

زن و شوهری جوان به دلیل تخریب ساختمان نزدیک محل سکونتشان مجبور به جابه جایی سریع به خانه ای دیگر می شوند که قبل از آن ها زنی بدکاره در آنجا زندگی می کرده. اتفاقات ناگواری پس از ورود این زوج به خانه جدید رخ می دهد که داستان اصلی فیلم فروشنده را شکل می دهد.

11. هامون

• کارگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: خسرو شکیبایی، عزت الله انتظامی، بیتا فرهی و…
• محصول: 1368
• جوایز: سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد فیلم فجر، جایزه ویژه ی هیأت داوران فیلم فجر و…

در این فیلم که تحت تأثیر کمدی فروتنانه و سکانس های رویای تلخ و درام پردازی مهرجویی بر روابط پوسیده هامون است، شاهد داستان تاجری که امیدوار است نویسنده شود و همسر نقاش او مهشید هستیم. حمید هامون همسرش را دیوانه وار دوست دارد اما به دلیل نداشتن تعادل روانی، همسرش قصد جدایی دارد. این فیلم 24 ساعت از زندگی این دو را روایت می کند که بین واقعیت و خیال در رفت و آمد است.

12. قندهار

• کارگردان: محسن مخملباف
• بازیگران: نیلوفر پذیرا، داوود صلاح الدین، سرو تیموری و…
• محصول: 1379
• جوایز: جایزه بزرگ کلیساهای دنیای از جشنواره فیلم کن، مدال طلای فدریکو فلینی از یونسکو در پاریس، بهترین فیلم جشنواره آژاکسو فرانسه و…

این فیلم ایرانی با وجود اینکه در افغانستان ساخته شده، دستاوردی قدرتمند است که رفتار ناعادلانه با زنان، نه تنها تحت کنترل طالبان، بلکه در کل منطقه را نمایان می کند. نفس، یک زن افغان که در کانادا زندگی می کند، تصمیم می گیرد برای یافتن خواهر افسرده خود به افغانستان بازشود. او از طریق این سفر خطرناک، چیزهای بیشتری را درباره زندگی در کشور جنگ زده اش کشف می کند، چیزی که انتظارش را نداشت.

13. لیلا

• کارگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: لیلا حاتمی، علی مصفا، جمیله شیخی و…
• محصول: 1376
• جوایز: سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن جشنواره فجر، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره فجر، تندیس بهترین کارگردانی خانه سینما و…

این درام با حضور لیلا حاتمی در یکی از اولین نقش هایش به عنوان یک زن متاهل که نمی تواند بچه دار شود، نقش زنان در جامعه ایران را بررسی می کند. شوهر لیلا، رضا (با بازی علی مصفا)، او را دوست دارد، اما مادرش می خواهد او همسر دیگری اختیار کند که بتواند برایش پسری به دنیا بیاورد. کاراکتر اصلی بین دوراهی سعادت و آنچه دیگران برای ازدواج او فکر می کنند قرار گرفته.

14. آوازهای سرزمین مادری ام

• کارگردان: بهمن قبادی
• بازیگران: شهاب الدین ابراهیمی، الله مراد رشتیانی، فائقه ره چی و…
• محصول: 1381
• جوایز: لوح زرین جشنواره فیلم شیکاگو، جایزه فرانسوا شالای جشنواره فیلم کن، جایزه هیأت داوران جشنواره فیلم سائو پائولو و…

با برجسته کردن فرهنگ غنی کردها، چه در ایران و چه در عراق، فیلم قبادی پس از جنگ ویرانگر خلیج فارس اتفاق می افتد. مافرایند یک مرد سالخورده است که برای یافتن همسر سابق خود باید از کوهستانی که این دو کشور را تقسیم کرده است عبور کند. این فیلم ضمن به تصویر کشیدن جنگ به شکلی تأثیرگذار، تابید کننده این نگرش است که در سخت ترین و ناممکن ترین شرایط هم امید به زندگی وجود دارد.

15. بدون تاریخ، بدون امضا

• کارگردان: وحید جلیلوند
• بازیگران: امیر آقایی، هدیه تهرانی، نوید محمدزاده و…
• محصول: 1397
• جوایز: جایزه اسکندر نقره ای برای بهترین فیلم از جشنواره فیلم تسالونیکی، هوگوی طلایی بهترین کارگردانی جشنواره فیلم شیکاگو، لوح تقدیر بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و…

شروعی طوفانی با یک صحنه تصادف اولین چیزی است که بعد از دیدن این فیلم در ذهن باقی می ماند. داستان درباره تصادف یک پزشک قانونی با موتورسواری است که بعدا در محل کارش با جنازه ای روبرو می شود که برایش خیلی آشناست. توجهی که به جزئیات در این فیلم شده بسیار قابل تحسین است و گاهی با دیدن بازی کاراکترها دچار سردرگمی احساسی می شویم که جذابیت داستان دقیقا همین جا است.

16. آفساید

• کارگردان: جعفر پناهی
• بازیگران: سیما مبارک شاهی، شایسته ایرانی، محسن تنابنده و…
• محصول: 1384
• جوایز: خرس نقره ای جشنواره برلین، منتخب هیأت داوران جشنواره تورنتو، منتخب هیأت داوران جشنواره نیویورک و…

حضور در مسابقات ورزشی برای زنان در ایران ممنوع است، اما این مانع از این نمی شود که بسکمک از آن ها با پوشیدن لباس های مردانه به دنبال عشق و علاقه شان نفرایند. این فیلم چندین دختر را دنبال می کند که با وجود محروم بودن از شادی هواداری برای تیمشان، به دنبال راهی برای ورود به ورزشگاه و تماشای فوتبال هستند.

• جعفر پناهی از جشنواره کن 2018 جایزه گرفت

17. جدایی نادر از سیمین

• کارگردان: اصغر فرهادی
• بازیگران: لیلا حاتمی، پیمان معادی، شهاب حسینی و…
• محصول: 1389
• جوایز: بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان گلدن گلوب، اسکار بهترین فیلم خارجی زبان و…

یک ازدواج آشفته در روبروه با سیستم قضایی خاص کشور یکی دیگر از شاهکارهای فرهادی، تحسین شده ترین فیلم در تاریخ سینمای ایران است که توانست اولین جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را برای ایران به ارمغان بیاورد. این فیلم با روایتی هیجان انگیز، نامزد بهترین فیلم نامه اصلی هم بود که مخاطب را تا انتها نتیجه گیری ناخوشایند خود درگیر می کند.

18. آواز گنجشک ها

• کارگردان: مجید مجیدی
• بازیگران: رضا ناجی، کامران دهقان، حامد شروعی و…
• محصول: 1386
• جوایز: خرس نقره ای بهترین بازیگر مرد، جایزه ویژه هیأت داوران جشنواره فیلم دمشق، بهترین بازیگر مرد جشنواره آسیا پاسیفیک و…

وقتی کریم (با بازی رضا ناجی)، کارگر مزرعه شترمرغ، مجبور می شود برای پرداخت هزینه سمعک دخترش کار جدیدی در شهر پیدا کند، شاهد تلاقی قلمروهای روستایی و شهری ایران با هم هستیم. به لطف تصاویر فریبنده ای که فیلم های مجیدی را متمایز می کند، فقر و بدبختی در اینجا نه با ترحم بلکه خوش بینانه و بدون شکست نمایش داده می شود.

19. طعم گیلاس

• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: همایون ارشادی، عبدالحسین باقری، افشین خورشید باختری و…
• محصول: 1376
• جوایز: نخل طلایی جشنواره کن، بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم بوستون، جایزه ویژه ی جشنواره بین المللی فیلم استانبول و…

این مراقبه آرام و مینیاقتصادیستی درباره مرگ و لذت های ساده زندگی اولین و تنها فیلم ایرانی است که برنده نخل طلایی در کن شد. کیارستمی در این فیلم مردی را دنبال می کند که تصمیم به خودکشی گرفته و به دنبال شخصی است که به او در رسیدن به این هدف کمک کند. با این حال، کسانی که او در این راه پیدا می کند، نظرات خود را درباره معنای هستی ارائه می کنند و سعی دارند او را متقاعد کنند که درباره تصمیم خود تجدید نظر کند.

20. ده

• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: مانیا اکبری، امین ماهر، کامران عدل و…
• محصول: 1380
• جوایز: نامزد نخل طلای جشنواره کن، نامزد جایزه کلوترودیس و…

یک زن در خیابان های تهران رانندگی می کند و مجموعه ای از شخصیت ها را انتخاب می کند که از طریق مکالمات گاه به گاه اشان، انتظارات جامعه از زنان را بیان می کنند. این فیلم سینمایی از ده صحنه مجزا ساخته شده و داستانی است که در هر قاب با حقیقت جاسازی شده است.

21. زمانی برای مستی اسب ها

• کارگردان: بهمن قبادی
• بازیگران: ایوب احمدی، روژین یونسی، آمنه اختیار دینی و…
• محصول: 1378
• جوایز: دوربین طلایی فستیوال کن، جایزه ویژه هیأت ژوری فستیوال شیکاگو و…

با تکیه بر زمین های کوهستانی پوشیده از برف زاگرس، قبادی زندگی پسر جوان کرد را روایت می کند که پس از مرگ مادرش باید هزینه خواهر و برادر خود را تأمین کند. برادر معلول او که به سختی و دشواری شرایط اضافه کرده، شدیدا به جراحی احتیاج دارد. شرایط این کودک قهرمان را وادار می کند تا در برابر همه مسائل موجود در محیطی خصمانه، استقامت کند.

22. لاک پشت ها هم پرواز می کنند

• کارگردان: بهمن قبادی
• بازیگران: سوران ابراهیم، هیرش فیصل رحمان، آواز لطیف و…
• محصول: 1383
• جوایز: جایزه اصلی جشنواره سن سباستین، دلفین طلایی جنواره فیلم فستوریا، جایزه فیلم بلند جشنواره فیلم سانتیاگو و…

قبادی فرماندهی یک تیم بازیگری را کاملا بر دوش بچه ها می گذارد. این فیلم روایتگر داستانی قبل از اشغال آمریکایی ها در سال 1381 در یک اردوگاه پناهندگان کرد عراق است. گروهی از بچه ها بی سرپرست با پاکسازی میدان های مین خطرناکی که آ ن ها را احاطه کرده اند، امرار معاش می کنند. ما در این فیلم شاهد یک جامعه کوچک هستیم که برای زنده ماندن تلاش می کنند. جنایات جنگ همیشه وجود دارد، اما در این فیلم مانند بیشتر آثار این کارگردان، پیروزی روح انسان در هسته اصلی فیلم واقع شده است.

23. بادکنک سفید

• کارگردان: جعفر پناهی
• بازیگران: فرشته صدرعرفایی، آیدا محمدخانی، محسن کفیلی و…
• محصول: 1373
• جوایز: دوربین طلایی جشنواره فیلم کن، جایزه فدراسیون هنر و تجربه جشنواره فیلم کن، جایزه بزرگ توکیو و…

این فیلم با نویسندگی کیارستمی و کارگردانی پناهی نمایشی است که اکثرا قبل یا در دوران عید نوروز شاهدش بودیم. بادکنک سفید متمرکز بر یک دختر کوچک است که سعی در ترغیب والدین خود برای خرید یک ماهی قرمز برای او دارد و در این راه دچار چند اتفاق ناخوشایند می شود. با حداکثر معصومیت، این پیش فرض به ظاهر ساده پیروز می شود یک فیلم جذاب را همراه با ارزش های خانوادگی، با کمی شوخ طبعی به نمایش بگذارد.

24. کشتزارهای سپید

• کارگردان: محمد رسول اف
• بازیگران: حسن پورشیرازی، یونس غزالی، محمد شیروانی و…
• محصول: 1387
• جوایز: نامزد دریافت صدف طلایی فستیوال بین المللی سن سباستین

تصاویر بی نظیری که با فیلم برداری ابراهیم غفوری به دست آمده، دلیل کافی برای دیدن این فیلم است. داستان پردازی شاعرانه رسول اف آن را به اوج تفکر می رساند. با استفاده از یک سرزمین بایر و ساکنان آن به عنوان استعاره ای از بی تحملی و بی عدالتی که بسکمک، به ویژه افراد خلاق با آن روبه رو می شوند، فیلم ساز این مسائل را از طریق زیبایی اقتصادیخولیایی نکوهش می کند.

25. بید مجنون

• کارگردان: محمد مجیدی
• بازیگران: پرویز پیرستویی، رویا تیموریان، لیلا اوتادی و…
• محصول: 1383
• جوایز: سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری و…

نویسنده ای که از کودکی در یک حادثه نابینا شده بود، در میانسالی بینایی خود را بازمی یابد تا با دنیایی که دیگر برایش بیگانه شده روبه رو شود. در ابتدا، به نظر می رسد که شرایط جدید معجزه آسای او پاسخی برای یک دعا است، اما مجیدی به زودی به ما نشان می دهد که چگونه بینایی می تواند در این نمایش معنوی به نفرین تبدیل شود.

26. باد ما را خواهد برد

• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: بهزاد دورانی، فرزاد سهرابی، مسعود منصوری و…
• محصول: 1377
• جوایز: برنده جایزه سنبله طلایی جشنواره بین المللی فیلم والادولید، برنده جایزه بزرگ هیأت داوران و جایزه فیپرشی جشنواره فیلم ونیز، برنده جایزه سینما ونیز جشنواره فیلم ونیز و…

عباس کیارستمی با بردن مخاطب به سفری در منطقه ای از ایران که هنوز سنت توسط مدرنیته از بین نرفته، تجربه فراموش نشدنی دیگری را رقم می زند. با اجراهای بی نظیر، این فیلم به چهار روزنامه نگار می پردازد که وانمود می کنند مهندس هستند، زیرا قصد دارند مستندی از مراسم تشییع جنازه مردم کرد تهیه کنند.

منبع: Sydneysbuzz