5 جایگزین پایدار و دوست دار محیط زیست برای پلاستیک - کتاب دینا

به گزارش کتاب دینا، تقریبا 60 درصد از تمام پلاستیکی که در سراسر دنیا تولید می شود، برای استفاده در بخش بسته بندی مواد غذایی است. یعنی از 380 میلیون تن مربع از پلاستیکی که در سال 2015 تولید شده، 228 میلیون تن مربع آن فقط بسته بندی مواد غذایی بوده است. برای کاهش این حجم پلاستیک چه می توان کرد؟ مهم ترین اقدام، استفاده از بسته بندی های دوست دار طبیعت است. در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید تا این بسته بندی ها را بهتر بشناسید و موقع خرید به این نکات توجه کنید تا مصرف پلاستیک در زندگی شما کاهش پیدا کند.

چرا باید مصرف پلاستیک را کاهش دهیم؟

همه ما در مورد آثار مخرب پلاستیک و میکروپلاستیک اطلاع داریم. پلاستیک در طبیعت تجزیه نمی شود و صدها سال باقی می ماند. ورود میکروپلاستیک به اقیانوس ها، یکی از عوامل اصلی آلودگی آب و به خطر افتادن محیط زیست اقیانوس ها است.

افراد زیادی در سراسر دنیا تلاش می کنند تا تولید پلاستیک را کاهش دهند و فرهنگ بازیافت را جا بیاندازند. یکی از بهترین راهکارهای جایگزین استفاده از بسته بندی های مواد غذایی است که از نظر زیست محیطی پایدار هستند.

چرا استفاده از بسته بندی های پایدار برای مواد غذایی اهمیت دارد؟

نگرانی اصلی در مورد پلاستیک ها مربوط به تجمع آن ها در اقیانوس ها و محل های دفن زباله، تولید میکرو و نانوپلاستیک ها و قرار گرفتن انسان در معرض سموم هنگام انتقال مواد شیمیایی در بسته بندی مواد غذایی به غذا است.

علاوه بر مواد شیمیایی که عمداً برای تولید پلاستیک استفاده می شود، بسکمک از مواد، به صورت غیرعمدی در بسته بندی های مواد غذایی یافت می شود. این مواد شیمیایی سمی و مختل کننده غدد درون ریز در انسان هستند.

با این حال، جایگزین های سازگار با محیط زیست برای بسته بندی مواد غذایی، روز به روز بیشتر می شود.

این بسته های غذایی سازگار با محیط زیست، اغلب از پلاستیک های زیستی پایدار و عصاره های گیاهی مانند گندم، چوب و بامبو استفاده می کنند که زیست تخریب پذیر، قابل استفاده مجدد و عاری از مواد شیمیایی خطرناک هستند.

البته این بسته بندی ها هم حاوی مواد شیمیایی هستند اما مطالعات نشان می دهد که انتقال مواد شیمیایی به غذا و بدن، در بسته بندی های سازگار با محیط زیست بسیار کمتر از پلاستیک ها است و آن ها را به گزینه بهتری برای حفظ محیط زیست و سلامت انسان تبدیل می کند.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی بر اثر استفاده از بسته بندی مواد غذایی، اجتناب ناپذیر است؛ اما تلاش برای کاهش انتقال این مواد شیمیایی به مواد غذایی برای سلامت انسان، حیاتی است.

جایگزین های پایدار و دوست دار محیط زیست برای بسته بندی مواد غذایی

در ادامه با 5 مورد از بسته بندی های نو مواد غذایی آشنا می شوید که برای سلامت خود شما و حفظ این سیاره، مفیدتر هستند. اگر دوست دارید برای نجات زمین قدم بردارید این بار که به خرید رفتید سعی کنید مواد غذایی را بخرید که بسته بندی های دوست دار محیط زیست دارند یا اگر مجبور شدید از ظرف های یک بار مصرف استفاده کنید، ظرف هایی بخرید که از جنس مواد دوست دار محیط زیست باشند.

1. ظروف شیشه ای

ظروف شیشه ای کاربرد و فواید متعددی در زندگی روزمره دارد.

این ماده قابل استفاده مجدد، قابل بازیافت و بادوام است. شستن ظروف شیشه ای بسیار راحت است و خیلی خوب تمیز می شوند. بهترین جایگزین پلاستیک برای نگهداری مواد غذایی، ظروف شیشه ای است. ظرف های شیشه ای را به شکل های مختلف از بطری های آب گرفته تا ظرف های دردار می توانید تهیه کنید.

البته بعضی از ظرف های شیشه ای درهای محکم ندارند و نمی توانید از آن برای جابه جا کردن مواد غذایی و بردن آن به محل کار و مدرسه استفاده کنید. گاهی برای درست کردن درهای محکم که به خوبی سفت شوند، از مقداری پلاستیک هم استفاده می شود. بعضی از ظرف های شیشه ای درهایی از جنس بامبو دارند. در هر صورت اگر ظرف شیشه ای استفاده کنید، حتی اگر نوار درزگیر و در آن هم پلاستیکی باشد، باز هم خدمت بزرگی به کاهش تولید پلاستیک کرده اید.

مطمئن شوید که درپوش هایی را انتخاب کنید که فاقد بیسفنول A (BPA) هستند. این ماده یک مختل کننده غدد درون ریز شناخته شده که تعیین شده نقشی در ناباروری مردان و زنان و ایجاد تومور دارد.

اگر این ظروف شکسته نشوند، عمری 3.5 برابر پلاستیک دارند و در صورت دور ریختن قابل بازیافت هستند و اثرات منفی پلاستیک ها بر محیط زیست را کاهش می دهند.

2. استیل

استیل ضدزنگ ماده ای بادوام، بدون زنگ زدگی و مقاوم در برابر حرارت است و آن را به انتخابی مطمئن برای نگهداری مواد غذایی تبدیل می کند. همچنین قابل استفاده مجدد و بازیافت است.

ظرف های مخصوص حمل و نقل غذا از جنس استیل همه جا پیدا می شود. یکی از مزیت های این ظرف ها این است که معمولا در آن ها محکم می شود و درشان هم از جنس خودشان و استیل است. اما گاهی اوقات ممکن است که از جنس سیلیکونی هم باشند تا نشتی نداشته باشند. معمولا از سیلیکون هایی برای در این ظروف استفاده می شود که کاملا برای نگهداری غذا ایمن و سالم هستند.

ظروف شیشه ای با درهایی که کاملا کیپ می شوند و از جنس استیل ضدزنگ هستند بهترین گزینه برای نگهداری مواد غذایی حجیم مثل آرد، غلات و ادویه جات هستند.

3. بامبو

بامبو یک جایگزین زیست تخریب پذیر است و بسکمک از ویژگی های مطلوب برای بسته بندی مواد غذایی را دارد. بامبو بادوام و مقاوم در برابر حرارت است و به همین دلیل می تواند بهترین گزینه برای نگهداری مواد غذایی به خصوص غذای داغ باشد.

بسته بندی های موادغذایی که از جنس بامبو هستند شامل بطری های شیشه ای با در بامبو، باکس های مخصوص ناهار، جعبه های نان بامبو و کاسه های سرو بامبو است. البته این روزها استفاده از بامبو به شدت افزایش پیدا کرده و ظرف هایی با شکل های متنوع به بازار آمده است.

به خاطر داشته باشید که ظروف مواد غذایی ساخته شده از بامبو یا سایر الیاف گیاهی، دوام کمتری نسبت به شیشه یا استیل ضدزنگ دارند و راحت تر سائیده می شوند و آسیب می بینند.

4. سبوس برنج

پوسته برنج محصول جانبی کشت برنج است که کم هزینه، قابل تنو و زیست تخریب پذیر است.

در یک مطالعه تعیین شد که پوسته برنج دارای خواص جاذب زیستی است؛ به این معنی که آلاینده ها را از محیط اطراف خود جذب می کند.

محصولات ساخته شده از این ترکیب شامل باکس های ناهار با درب های چفت شونده و کاسه های سرو نشکن است.

5. ورقه های ژلاتینی

فیلم ژلاتینی ماده ای که به دلیل غیرسمی بودن، هزینه کم و قابلیت شکل گیری، برای بسته بندی مواد غذایی محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. بعضی از انواع این بسته بندی ها حتی خوراکی هستند.

به نقل از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، ژلاتین به طور کلی به عنوان یک افزودنی غذایی ایمن (GRAS) شناخته می شود.

ورقه های ژلاتینی با سلولز ضدمیکروبی پر شده اند که از رشد پاتوژن های رایجی که باعث بیماری های ناشی از مصرف غذای آلوده می شوند، جلوگیری می کند. این پرکننده های فعال، ورقه های ژلاتینی را جایگزین ایمن تری برای پلاستیک های معمولی می کنند.

سلولز میکرو کریستالی (MCC) و نانوبلورهای سلولز پیوند شده با رزین (r-CNCs) دو پرکننده اصلی برای بسته بندی مواد غذایی ژلاتینی هستند.

پلاستیک هایی که نباید مصرف کنید

پلاستیک های معمولی حاوی افزودنی های زیادی مانند تثبیت کننده ها، پرکننده ها، نرم کننده ها، بازدارنده های شعله و - اخیراً - مواد ضدمیکروبی هستند. این محصولات پلاستیکی مبتنی بر نفت، زیست تخریب پذیر نیستند، به این معنی که به مواد طبیعی تجزیه نمی شوند.

در عوض، این محصولات به قطعاتی به نام میکرو و نانوپلاستیک ها تجزیه می شوند که محیط زیست را آلوده کرده و اکوسیستم های طبیعی و سلامت انسان را تهدید می کنند.

در حالی که این افزودنی ها ممکن است محصول پلاستیکی مطلوب تری تولید کنند که ذخیره و حمل و نقل غذا را امکان پذیر و راحت تر می کند، اما مواد شیمیایی موجود در آن ها منجر به آلودگی و افزایش خطر ابتلا به اختلالات غدد درون ریز و سرطان در انسان می شود.

در ادامه 3 پلاستیک ساخته شده مبتنی بر مواد نفتی را معرفی می کنیم که باید از مصرف آن ها اجتناب کنید.

1. پلاستیک های یک بار مصرف

بطری های پلاستیکی نوشیدنی ها، درهای بطری های نوشیدنی، لیوان های استیرفوم و کیسه های پلاستیکی که هر روز از آن ها استفاده می کنیم، رایج ترین و مضرترین پلاستیک ها هستند.

این پلاستیک ها معمولا به بدترین شکل ممکن، دفع می شوند. اقیانوس ها و منطقه ها ساحلی بیشتر از هر محیط دیگری در معرض آسیب های ناشی از پلاستیک های یک بارمصرف هستند؛ زباله دان بزرگ اقیانوس آرام که حاصل انباشته شدن زباله های پلاستیکی در اقیانوس آرام بین ژاپن و هاوایی است، نمونه ای از آسیب های ناشی از ورود پلاستیک ها به اقیانوس ها است.

2. پلاستیک های حاوی BPA

Bisphenol-A (BPA) یک افزودنی نرم کننده است که برای ساخت پلی وینیل کلراید (PVC) استفاده می شود؛ ماده ای که در بسکمک از محصولات پلاستیکی استفاده می شود.

BPA نه تنها در محیط انباشته می شود بلکه از بسته بندی مواد غذایی به خود غذا نیز منتقل می شود. این ماده در صورت ورود به بدن، ممکن است خطر ناباروری، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و سایر اختلالات متابولیک را افزایش دهد.

3. ظروف بیرون بر پلاستیکی

استفاده گسترده از ظروف یک بار مصرف که در آن غذاهای رستوران ها و نذری ها توزیع می شود، باعث تولید مقادیر زیادی زباله می شود که منجر به آلودگی و ورود سموم مختلف به محیط زیست می شود.

راهکارهایی برای کاهش مصرف پلاستیک

• به جای نی های پلاستیکی یک بارمصرف، از نی های فلزی یا بامبو که قابل استفاده مجدد هستند استفاده کنید. برس های تمیز کننده نی هم وجود دارد تا بتوانید این نی ها را بشویید و بارها استفاده کنید. از طرف دیگر، نی های کاغذی یک بارمصرف و زیست تخریب پذیر هم تولید شده است که سازگار با محیط زیست هستند.
• بطری های آب غیرپلاستیکی یا بدون BPA که قابل استفاده مجدد هستند را انتخاب کنید و یک برس خوب برای شستن آن ها بخرید.
• استفاده از دستگاه های فیلترهای آب خانگی به کاهش استفاده از آب معدنی و بطری های آب پلاستیکی یک بارمصرف کمک می کند.
• برای اینکه از پلاستیک یک بارمصرف کمتری استفاده کنید، موقع سفارش غذا از بیرون درخواست کنید که نی، قاشق و چنگال پلاستیکی برای شما نگذارند تا مصرف پلاستیک در رستوران ها هم کاهش پیدا کند.
• هنگامی که نیاز به تعویض ظروف غذا دارید، ظروف شیشه ای را به جای پلاستیکی انتخاب کنید.
• به جای پلاستیک های معمولی که ساخته شده از مواد نفتی است، در پی محصولات زیست تخریب پذیر باشید.
• بسته بندی های پلاستیکی را با شیوه های مناسب بازیافت کنید تا ردپای کربنی شما کاهش یابد.
• شستن و استفاده مجدد از ظروف پلاستیکی، مثلا کیسه های پلاستیکی ضخیم که در آن ها کیپ می شود، ممکن است به کاهش اثرات زیست محیطی آن ها کمک کند.

جمع بندی

بسته بندی مواد غذایی که با پلاستیک ساخته می شوند، در محیط انباشته شده و خطرات متعددی برای سلامت بدن دارند؛ از جمله ایجاد اختلالات متابولیک و حتی سرطان.

به هرحال اجتناب کامل از این پلاستیک ها غیرممکن است اما انتخاب بسته بندی های سازگار با محیط زیست که زیست تخریب پذیر، کمتر سمی و قابل بازیافت باشد یک قدم مثبت در جهت کاهش اثرات زیان بار مصرف پلاستیک بر سلامتی و محیط زیست است.

منبع: Healthline